Inhoud

Bevrijdingsweer Kessel en Kessel-Eik 1944

17 november 1944

Op vrijdag 17 november 1944, toen Neer en Buggenum werden bevrijd en de eerste Schotten het afwateringskanaal overstaken, was het bewolkt en waterkoud. De ochtend begon mistig bij weinig wind en de temperaturen lagen, bij weinig wind uit een zuidoostelijke richting, in de nacht en vroege ochtend rond het vriespunt. Door de aanvriezende mist waren de velden met rijp bedekt. Rond 8 uur, zonsopkomst, was er ochtendrood aan de overkant van de Maas en dat betekende later op de dag regenwater in de sloot. In de loop van de dag nam de wind uit een richting tussen zuid en zuidoost toe en voor het gevoel werd het kouder. Het was ’s middags en ook ’s avonds ongeveer 9 graden. Het was de hele dag bewolkt. De windtoename en de bewolking werden veroorzaakt door een depressie, ten westen van Ierland, die naar Schotland trok. Een warmtefront zorgde in de middag voor motregen en in namiddag en avond ging het langdurig regenen. In de avond werd de Kesselse kerktoren met springstof opgeblazen door de Duitse bezetter en stortte op het schip van de kerk. Tegen zes uur werd Kasteel De Keverberg volgestouwd met springstof, maar pogingen om het kasteel te laten ontploffen mislukten. Vlak daarop werd de burcht in brand gestoken. Dat gebeurde in de stromende regen, die deels de brand bluste. De volgende ochtend werd over 24 uur in de regio Kessel 15 tot 20 mm regen gemeten, die in de nacht naar zaterdag nog aanhield.

18 november 1944

Zaterdag 18 november 1944, toen Beringe, Egchel, Panningen en Helden werd bevrijd en gebied tussen Kessel-Eik en Kessel niemandsland was, was er veel bewolking en met een stevige wind uit zuid tot zuidwest werd zachte vochtige lucht werd aangevoerd. Dit gebeurde achter het warmtefront dat vrijdag was gepasseerd. Er lag op deze zaterdag een lagedrukgebied boven de Britse Eilanden en het koufront bleef ten westen van Limburg. In de nacht was het bij een stevige wind niet kouder dan 7 à 8 graden. Overdag was het half tot zwaar bewolkt. Het was overwegend droog. Er viel af en toe motregen en het was geruime tijd nevelig. In de bewolking ontstonden gaten en later in de ochtend en middag waren er tijdelijk brede opklaringen: zonnige perioden. Het werd zaterdagmiddag zacht met 12 à 13 graden. Het zeer modderige Kesselse land kon iets, met de nadruk op iets, opdrogen. Van 1 tot en met 17 november 1944 was er in Kessel circa 70 mm regen gevallen: 7 emmers regenwater van 10 liter op één vierkante meter. In oktober was er nog eens 80 mm regen omlaag gekomen. Het was dus een natte modderige herfst.

19 november 1944

Op zondag 19 november 1944 bereikten de eerste Schotten het buitengebied van Kessel en Kessel-Eik (Spurkt) vanuit de Heldense Bossen. Het was geruime tijd droog en vrij zonnig. Bij een stevige zuidenwind werd het zondagmiddag erg zacht met 15 graden: de warmste dag van de maand november 1944. Geleidelijk kwam er meer (sluier)bewolking. Op deze historische zondag trok het gisteren genoemde lagedrukgebied langzaam van Schotland naar het zuiden van Noorwegen, en met die stevige wind werd subtropische lucht vanuit het zuiden naar Kessel aangevoerd. De zonsopkomst op deze dag was precies om 8:00 uur en de zonsondergang om 16:42 uur. De klokketijd in de oorlog was dezelfde als de huidige wintertijd. Bij de Duitse inval op 10 mei 1940 liep de tijd in Limburg nog 1 uur en 40 minuten achter ten opzichte van de Duitse zomertijd.

20 november 1944

Maandag 20 november 1944 was een bewolkte dag en er waren perioden met regen en motregen. De volgende ochtend werden over 24 uur regenhoeveelheden van 5 tot 7 mm gemeten. Een stevige wind uit het zuidwesten voerde opnieuw zachte lucht aan. De maxima kwamen in de middag uit op 14 graden. Boven Zuid-Noorwegen lag een depressie en ook boven Engeland was een depressie aanwezig. Deze laatste depressie trok de Noordzee op, en een koufront zorgde in de middag voor de meeste regen, waarbij het afkoelde.

21 november 1944

Kessel-Donk bevrijd. De depressie die maandagmiddag nog boven Engeland lag, was dinsdagmiddag 21 november terug te vinden boven de Oostzee. Boven de Britse eilanden kwam een hogedrukgebied te liggen. Tussen beide druksystemen werd met een matige wind uit west tot noordwest koude polaire lucht aangevoerd. In de vroege ochtend was het tijdens helder weer 4 à 5 graden. Het raakte snel overwegend bewolkt. Het werd ’s middags hooguit 8 graden. Er viel af en toe regen/een bui, maar geen grote regenhoeveelheden. Op deze vrij koude dag sneuvelden in Kessel-Donk vier Schotse soldaten.

22 november 1944

Kessel-Hout bevrijd. Woensdag 22 november 1944 was een bewolkte regenachtige dag, en met een matige zuidenwind werd weer zachtere lucht aangevoerd. De temperaturen liepen in de loop van de middag op tot 12 graden. Een depressie kwam in de loop van de middag en avond net ten noorden van Schotland te liggen. Een actief regengebied passeerde in de avond. Tot in de namiddag waren er droge perioden en perioden met regen of motregen. Geleidelijk ging het harder regenen: stromende regen. De volgende ochtend werd in Kessel over 24 uur ongeveer 10 mm regen gemeten, en dit is 10 liter regenwater per vierkante meter. De moddertoestanden hielden dus aan. Een dag later viel opnieuw veel regen, iets meer dan 10 mm, waardoor de uiterwaarden van de Maas onder water liepen.